Vali Aziz Yıldırım'ın Namık Kemal'in Vefatının 133. Yıldönümü Mesajı
İnsan vatanı sever, çünkü hürriyeti,
Rahatı, vatan sayesinde kaimdir.
Namık Kemal
Tanzimat Dönemi’nin en önemli şairlerinden ve aydınlarından biri olan Namık Kemal, Türk Milliyetçiliğine ilham kaynağı olmuş bir yazardır. Şuray-ı Devlet (Danıştay) üyeliği yapan ve ilk anayasamız olan Kanun-i Esasi’yi hazırlayan kurulda görev alan Namık Kemal, Osmanlı Devleti’nde çeşitli vilayetlerde hizmetlerde bulunmuştur.
Pek çok gazetede yazılarını yayımlayan ve Tanzimat Dönemi aydınlarından Ziya Paşa ile birlikte Hürriyet Gazetesi’ni çıkaran Namık Kemal, gazeteci kimliğiyle Türk basınının oluşmasında, güçlenmesinde önemli katkıları olmuştur.
Namık Kemal bir edebiyatçı olmakla birlikte, bir dava, inanç ve ülkü adamıdır. İyi bir vatansever, büyük bir hürriyet aşığı ve samimi bir milliyetçidir. Edebiyat, onun için fikirlerini, duygularını ve heyecanlarını Millete taşıyan bir vasıtadır.
Vatan ve Millet sevgisi, hürriyet, hamiyet, gibi kavramları Türk Edebiyatı’na sokan Namık Kemal, roman, tiyatro, edebiyat eleştirisi gibi türlerde önemli eserler vererek Türk Edebiyatı’na damgasını vurmuştur. Edebiyatımızda ilk edebi roman “İntibah”, ilk tarihi roman “Cezmi”, Batılı anlamda sahnelenen ilk tiyatro eseri “Vatan Yahut Silistre” onun tarafından yazılmıştır.
“Tiyatro bir eğlencedir ama eğlencelerin en faydalısıdır.” diyen Namık Kemal, tiyatroyu halkın eğitilmesinde araç olarak görmüş, sahne dili ve tekniği yönünden başarılı yapıtlar vermiştir. Namık Kemal, kaleme aldığı 6 tiyatro eseriyle Türk tiyatrosuna önemli katkıları olmuştur.
Namık Kemal, “hürriyet” kelimesini eski dilde azat edilmiş köle manasındaki hür kelimesinden türetmiştir. Bu kelime Türkçe’ye yerleşmiş, Türk Milletinin uğrunda sürekli mücadele verdiği kutsal ideal anlamında kullanılmıştır. Namık Kemal “Hürriyet Kasidesi”nde “Biz ol ulvi-nihâdânız ki meydân-ı hamiyette/ Bize hâk-i mezar ehven gelir hâk-i mezelletten” (Biz o yüce yaratılışlı milletiz ki hamiyet meydanında ayaklar altında toprak olmaktan bize ölüm daha iyi gelir./ Hürriyet mücadelesi korkulu ateş olsa ne dert, yiğit olan bir insan gayret meydanından kaçar mı?) diyerek Türk Milleti’nin hürriyet için neleri göze alabileceğini ifade etmiştir.
Namık Kemal, siyasal, toplumsal, dil, edebiyat ve kültür alanlarında yazdığı makalelerle pek çok aydınımızı derinden etkilemiştir. Eserlerinin önemli bir kısmı Batı dillerine çevrilmiş, hakkında pek çok kitap yayımlanmıştır.
Bu anlamlı günün, “vatan ve hürriyet şairi” Namık Kemal’in daha fazla tanınmasına vesile olmasını diliyorum. Vefatının 133. yıldönümünde şair, yazar, gazeteci ve devlet adamı Namık Kemal’i rahmetle anıyorum.
